Io Capitano is een meeslepend heldengedicht over twee Senegalese tieners op weg naar Europa.

De Italiaanse regisseur Matteo Garrone maakte naam met zijn rauwe, realistische maffia drama Gomorrah (2016). Seydou (Seydou Sarr) en Moussa (Moustapha Fall) zijn twee zestienjarige familieleden die hunkeren naar Europa. Op naar beroemdheid als hiphop artiesten. Hun vlucht naar Europa is niet door honger of geweld ingegeven, ze zijn arm in Dakar. Maar ook heel gelukkig. Seydou heeft ontelbare zusjes, zit in een warm nest met zijn alleenstaande moeder. Het prachtige begin van Io Capitano, in waanzinnig warme kleuren, toont een straatfeest waar beide jongens op trommels roffelen. Waarom zouden de twee naar Europa willen gaan, een onzekere toekomst tegemoet?

Dat vraagt de moeder van Seydou zich ook af, ze ziet haar zoon al verdrinken in de Middellandse Zee. Garrone zet hier een intrigerend dilemma voor Seydou en Moussa neer: in het warme nest blijven of een gevaarlijke tocht naar Europa maken? Waar de jongens op talloze manieren kunnen doodgaan. En inderdaad, we krijgen ontelbare kwellingen te zien. Beroofd door mensensmokkelaars, gemarteld in een gevangenis, slavernij, en uiteraard een uitputtende tocht door de Sahara. Garrone kan in dit gedeelte van de film zijn talent voor het tonen van bruutheid botvieren. Er zijn overigens schitterende shots van de Sahara, waar de vluchtelingen stipjes in de immense leegte zijn. 

Maar Seydou en Moussa geven ondanks de ontberingen nooit op. Ook de bootreis waar Seydou kapitein moet spelen, is reuze spannend. Het rijke Europa lonkt. Garrone heeft een leger scenarioschrijvers en research assistenten aan het werk gezet om de authenticiteit te garanderen. De film is een fictief verhaal gebaseerd op ware personages. Het geeft echter een geromantiseerd beeld van massa immigratie, het lijkt op een sprookje, of een mythisch verhaal. Daar is natuurlijk niks mis mee, maar Garrone de-romantiseerde de maffia met zijn Gomorrah, met Io Capitano heeft hij het tegenovergestelde gedaan. Seydou en Moussa zijn helden, geen zielige migranten, dat is dan weer verfrissend. 

Er valt nogal wat te genieten in deze film, prachtig camerawerk van Paolo Carnera en solide vertolkingen. Seydou Sarr steelt te show en is zelf rapper. Dan te bedenken dat het bijna allemaal niet-professionele acteurs zijn. Ook nog even genieten van de fenomenale karakteracteur Issaka Sawagodo die in een veel te kleine rol opduikt in de film. Ter geruststelling, momenteel zijn er schepen van NGO’s actief die migranten oppikken uit de Middellandse Zee, en veilig naar Italië brengen. 

Io Capitano (Paradiso Film) nu in de bioscopen.

Ulrik van Tongeren