Skunk is een gruizelig en indringend relaas over de staat van de jeugdpsychiatrie in België.
Door Ulrik van Tongeren
De Brusselse regisseur Koen Mortier staan bekend om zijn rauwe en gewelddadige films (Ex Drummer, 22 mei), hier doet hij er een schep bovenop. De wereld die hij toont is een stinkende vuilnisbelt, vol stille wanhoop, orgastisch geweld en emotionele ontreddering. Wat hebben Vlaamse regisseurs toch met de wurgende mistroostigheid van ons aards bestaan? Denk ook aan bijvoorbeeld de films van Fien Troch (Holly) en anderen Vlamingen.
Skunk begint met een ontredderde jongen van zeventien, die bijna naakt en bebloed, door de politie uit zijn ouderlijk huis wordt gehaald, op weg naar een jeugdinrichting voor criminele jongeren. Liam, gespeeld door de fantastische Thibaud Dooms, is introvert en stil en heeft een bijna engelachtige uitstraling. In angstaanjagende flashbacks wordt getoond hoe hij mishandelt en verwaarloosd wordt door zijn furieuze duivelse ouders. Wanneer ze orgies bedrijven, vlucht Thibaud naar de kelder om de gewelddadige slasherfilm Scalps eindeloos te bekijken.
Zijn verblijf in een jeugdinrichting voor criminele jongeren is iets minder hels. Omdat de goedbedoelende jeugdwerkers (vertolkt door Natalie Broods, Dirk Roofthoofd en Boris van Severen) tederheid weten te geven aan Thibaud. Maar ze kunnen nauwelijks de losgeslagen bevolking in dat instituut in toon houden. Het scenario van Mortier is gebaseerd op de ervaringen van Geert Taghon, die vijftien jaar lang met deze verloren jongeren werkte in de jeugdpsychiatrie. Mortier noemt zijn film een ode aan de jeugdpsychiatrie. Dat klopt. Als dergelijke inrichtingen zo onderbezet en machteloos zijn als hier getoond wordt, dan ziet de toekomst er slecht uit.
In een sociaal-realistisch idioom gemaakt, doet de stijl van Mortier denken aan het werk van Britse regisseurs als Alan Clarke (Scum), Andrea Arnold (Fish Tank) en Lynn Ramsay (Ratcatcher). Het bikkelharde realisme van Clarke gaat gepaard met de poëtische kracht van Ramsay en Arnold. Het grauwe minimalisme van Skunk wordt verlevendigd met de kleur van bloed. De film is weinig subtiel, maar werkt omstandig toe naar een uitzonderlijk gewelddadig eindspel. Dit is een film waar je ondanks alle ellende en excessen geboeid naar kan kijken. Beklemmend en louterend tegelijkertijd.
Skunk (September Film) nu in de bioscopen.