Tardes de Soledad is een taboe doorbrekende documentaire over stierenvechten.
Door Ulrik van Tongeren
De Spaanse regisseur Albert Serra maakt grenzen overschrijdende films zoals Liberté. Met zijn eerste documentaire Tardes de Soledad observeert hij de bloedsport stierenvechten. Deze controversiële ‘sport’ wordt in Spanje, en een aantal Latijns-Amerikaanse landen, beoefent. Middelpunt van de film is de Peruviaanse matador Andrés Roca Rey, de Messi (of Ronaldo) van het stierenvechten. Het theatrale en ritualistische aspect van de sport moeten Serra gefascineerd hebben. Bijvoorbeeld de wijze waarop Roca Rey zich door de arena beweegt en zijn karakteristieke gebaren maakt met zijn rode lap en zwaard, terwijl de stier zich opmaakt om Roca Reye met zijn vervaarlijke horens te doorboren.
Het beginshot van Tardes is typisch Serra. We zien een zwarte stier die ons met zijn magnifieke hoofd aankijkt, zijn doordringende ogen zullen ons altijd blijven achtervolgen. Ook het lijden en langzaam sterven van circa 9 stieren zullen opgeborgen worden in ons geheugen. Normaal gesproken houden filmmakers grote afstand tot het stierengevecht, maar Serra, met cameraman Artur Tort, zitten dicht op de actie, maken close-ups van het lijden van de stieren. Roca Rey mag dan bijna artistiek met zijn stiel bezig zijn, het blijft voor hem een baan. Hij zal voortdurend eraan denken dat hij dicht bij de dood is, een enkele vergissing of misrekening kan zijn einde betekenen. Het moet welhaast een mirakel zijn hoe de tengere jongeman zich staande weet te houden tegen stieren die 1.100 tot 1.250 kilo wegen. Maar hij heeft natuurlijk zijn team die hem beschermt, de mannen sleuren Roca Rey weg wanneer hij op de horens genomen wordt door de stier.
Zijn team, cuadrilla heten ze, doen het voorbereidende werk het afmaten van verwonden van de stieren met banderilla’s. Serra toont telkens de eindfase waar Roca Rey de stier de definitieve steek geeft met het zwaard tussen de schouderbladen. Het wegslepen van de nog half levende stieren is geen aangenaam schouwspel. Het komt als een schok als we een enkele keer de beginfase te zien krijgen. De doodstrijd van de stieren en de rivieren van bloed zijn te erg om te aanschouwen; het bloed vergieten is obsceen. Toch kunnen we onze ogen niet afwenden van dit verschrikkelijke ritueel. Het is een hypnotiserende ervaring die pijn doet. De film geeft geen moreel betoog over stierenvechten, geen interviews en commentaar, de kijker moet zelf een oordeel vellen.
De bewonderenswaardige compactheid van Tardes de Soledad, met de fragmentarische, bijna minimalistische verteltrant is knap. Het felle gebruik van kleuren, de algehele schoonheid met een oog voor details is overrompelend. We kunnen elke kraaltje en pareltje in de kostumering van de stierenvechters beleven. Het meesterschap van Serra kent geen grenzen. Er is geen andere filmmaker die met digitale video zo schilderachtig werkt, bij hem is er geen steriel beeld zonder ziel.
Tardes de Soledad (Imagine Film Distributie) nu in de bioscopen.